Güreş Tarihi-5

Serkan Soyalan

Güreş tarihi ile ilgili araştırmalarımıza devam ederken, olimpik güreş stillerine de ayrı bir parantez açmamız gerekiyor.

            Cevdet Avcuoğulları’nın 1993 yılında İstanbul Güreş İhtisas Kulübü Koruma Vakfı Yayınları’ndan yayınlanan “Türkiye Güreş Ligine Katılan Kulüplerin Çalışma Şartları ve Sporcu Kaynakları” başlıklı kitabında “Olimpik Güreş Stilleri” şöyle anlatılıyor:

            “Her milletin hayat şartlarından ortaya çıkmış çeşitli güreşler vardır. Bu, zamanla halk bilimcilerinin araştırmasıyla modern olimpiyatlara dahil edilmiştir. 1896 yılından günümüze kadar olimpiyatlarda yer almıştır. Dünyada olimpik iki güreş stili vardır. Bunlar Serbest ve Grekoromen güreş stilleridir.

            Grekoromen güreş stilinde belden yukarısı ile oyun tatbik edilir, ayaklarla oyun yapılmaz ve rakibin hücumu engellenmez. Bu stil Avrupa ülkelerinde yaygındır. Grekoromen güreş stilini ilk kullanan Türk güreşçileri Koca Yusuf, Kara Ahmet, Hergeleci İbrahim, Filiz Nurullah, Kurtdereli Mehmet, Adalı Halil, Madralı Ahmet ve Kara Osman’dır. Türkiye’de bu stil Beşiktaş kulübünde 1903 yılında uygulanmıştır.”

            Beşiktaş Jimnastik Kurulu’nun 1903 yılında kurulduğuna bakarsak, kulübün kuruluşunda güreş sporunun da yapıldığını ve spor dallarında önemli bir yer tuttuğunu görüyoruz. 

            Yine sözü Avcuoğulları’na bırakalım ve serbest güreş stilini de okuyalım:

            “Serbest güreş stilinde ayaklar dahil vücudun her yeriyle oyun tatbik edilir. Bu güreş stili Türkiye’deki geleneksel güreşlere benzediğinden dolayı ülkemizde daha yaygındır. Serbest güreş 1904 Louis Olimpiyatları’na bir spor dalı olarak resmen kabul edildi.”

 

***

Yine Beşiktaş’ın kuruluş günlerine gidelim.

Gazeteci ve spor tarihçisi Vala Somalı, “Beşiktaş Spor Tarihi” adlı kitabında, 19. Yüzyıl sonlarında, bugünkü Beyoğluspor kulübünde, Beşiktaş'ın ünlü ağır sıklet güreş ve boks şampiyonu Kenan Beyin aracılığı ile minder güreşine başlandığını ifade ederek, “Bu tarihte Cihan Şampiyonluğu için hazırlanmakta olan Kara Ahmet'e minder güreşinin incelikleri öğretilmekteydi. Greko Romen güreşinin Türkiye'deki ilk hocası Fransız Muallim Jueri ile Eski Yunanistan Güreş Federasyonu Başkanı Mösyö Meneli, minder güreşi hakkında çok faydalı bilgiler verdiler şampiyonumuza. İşte Beşiktaş Kulübü'nün resmen kuruluşunu takip eden ilk günlerde Kenan Bey, siyah-beyazlı kulübe katılmış ve Ahmet Fetgeri, şampiyon Kemal ve Süleyman beylerden kurulu öğretici teknik kadro ile birlikte 1904 yılında minder güreşi Beşiktaş'ta resmen başlamıştır” dedi.

Somalı, kitabında, 1909 yılından sonra, İstanbul'un çeşitli semtlerinde organize edilen güreş müsabakalarının, Beşiktaş kulübünün sempati kazanmasına vesile olduğuna da değinerek, şu bilgilere yer veriyor:

“İstanbul halkının sosyal yaşantısını oldukça renklendiren bu büyük spor müsabakaları hakkında, biraz bilgi verebilmek için ve Beşiktaş güreşçi kadrosunun genişliği hakkında bir fikir sahibi olmanızı sağlam amacıyla, İstanbul'da amatör güreş müsabakaları düzenlediğini söyleyeyim. Beşiktaş, düzenlediği bu tür müsabakalar sayesinde, İstanbul halkına spor sevgisi aşılamaya muvaffak oldu. Beşiktaş, aynı zamanda Türkiye'de ilk defa uluslararası bir güreş şampiyonasının organizasyonunu gerçekleştiren sevk ve idare eden ilk Türk kulübüdür.”